Een onderzoek naar de mate waarin aanbevelingen vanuit eerdere Rekenkameronderzoeken zijn doorgevoerd

“Sneller resultaat graag” LID GEMEENTERAAD

De Rekenkamer heeft onderzoek gedaan naar de mate waarin aanbevelingen uit Rekenkameronderzoeken in de periode 2009 – 2018 doorwerken in de dagelijkse praktijk van het gemeentelijke bestuur. De Rekenkamer Tilburg constateert dat de aanbevelingen van zes geselecteerde onderzoeken tot ontwikkelingen hebben geleid die de gemeenteraad in potentie beter in staat stellen zijn wettelijke taken van kaderstelling en controle uit te voeren en die voor de gemeente als geheel positieve maatschappelijke effecten kunnen hebben. De ontwikkelingen verlopen echter niet altijd met een hoge snelheid. Met name bij het subsidiebeleid, bij grote projecten zoals Stappegoor en bij het Sportbedrijf zijn er wat betreft de doorwerking van de Rekenkameraanbevelingen nog weinig concrete resultaten geboekt, al wordt er aan gewerkt. De onderzoeken naar apparaatskosten en geheimhouding hebben in de praktijk voldoende doorwerking gehad. Hierbij ziet de Rekenkamer wel dat de aanbevelingen soms nog onderbelicht blijven (bijv. bij apparaatskosten). Ten aanzien van het recente onderzoek Wmo is de sector nog teveel in beweging om conclusies over de doorwerking te trekken, de implementatie van aanbevelingen vergt tijd. In het algemeen kan daarnaast gesteld worden dat na afronding van een onderzoek van de Rekenkamer en het vaststellen van het raadsbesluit over de aanbevelingen het veelal niet helder is wie binnen de ambtelijke organisatie aan zet is. Er is geen duidelijk protocol dat expliciet beschrijft hoe en door wie aanbevelingen dienen te worden opgevolgd, dan wel wie een dergelijk protocol zou moeten formuleren.

Een vergelijkend onderzoek van vijf Brabantse Rekenkamer(commissie)s naar de implementatie van de Omgevingswet

“Er zijn door de gemeente Tilburg goede stappen gezet om richting te geven aan het verdere implementatieproces” Rekenkamer Tilburg

Dit onderzoek is in opdracht van de Rekenkamer(commissie)s van Eindhoven, Tilburg, Breda, ‘s-Hertogenbosch en Oss gezamenlijk uitgevoerd door onderzoeksbureau OverMorgen. Het onderzoek geeft inzicht in de stand van zaken ten aanzien van de implementatie van de Omgevingswet in 2021 en het formuleren van leerpunten, in het bijzonder voor de rol van de gemeenteraad. De vergelijking tussen de vijf onderzochte gemeenten laat zien dat er een grote diversiteit is bij de onderzochte gemeenten in de aanpak van het (implementatie)proces (‘meerdere wegen leiden naar Rome’). Er is geen ‘beste manier’. Meer eenduidig is de constatering dat er in alle onderzochte gemeenten nog gezocht wordt naar het adequate samenspel tussen raad, college en ambtelijke organisatie. De gemeenteraden van de vijf gemeenten voelen zich volgend bij de implementatie van de Omgevingswet. De strategie voor de implementatie is vooral ambtelijk uitgewerkt, terwijl in veel gemeenteraden een groot deel van de tijd besteed wordt aan het bespreken van incidenten en procedures. Specifiek voor Tilburg geldt dat in mei 2017 een raadswerkgroep Omgevingswet is geïnstalleerd. In maart 2018 heeft de Tilburgse gemeenteraad het advies van deze raadswerkgroep vastgesteld. Hierbij heeft de raad er expliciet voor gekozen om bij de implementatie van de Omgevingswet uit te gaan van het perspectief van de ‘vernieuwende overheid: een overheid die ruimte schept, meedenkt en meedoet en beschermt wat kwetsbaar is’. Daarnaast heeft de raad besloten om te gaan werken met het instrument ‘bestuurlijke afwegingsruimte’ en heeft de raad de Omgevingsvisie 2040 voor nu ‘Omgevingswetproof’ verklaard. Met het nemen van dit besluit heeft de gemeenteraad van Tilburg volgens de Rekenkamer Tilburg een goede stap gezet. Er is een bewuste keuze gemaakt ten aanzien van de sturingsfilosofie. Dit geeft richting aan het verdere implementatieproces.

Een onderzoek naar het beleid, de resultaten en de sturing op de uitvoering van het citymarketingbeleid Tilburg

“Er is een meer inhoudelijke focus voor het Tilburgse citymarketingbeleid nodig” Stichting Marketing Tilburg, Stakeholders uit de stad, Gemeentebestuur en – raad, Ambtenaren

In 2011 riep de gemeenteraad het college van B&W op “daadkrachtig in te blijven inzetten op de promotie van Tilburg”. Kort daarna werd een nieuw citymarketingbeleid door de Tilburgse raad vastgesteld. Dit Rekenkameronderzoek evalueerde de resultaten van dit beleid door de stichting Marketing Tilburg (SMT). Er werden twee conclusies getrokken. Ten eerste werd geconstateerd dat de belangrijkste kenmerken waarmee de stad Tilburg werd geadverteerd als te veel omvattend werden ervaren. Daardoor ontbrak er een inhoudelijke focus waarmee de stad Tilburg kon worden geassocieerd. De tweede conclusie was dat de resultaten die van de SMT werden verwacht niet helder waren omschreven, waardoor het moeilijk werd te evalueren of de prestaties van de SMT aan de verwachtingen voldeed. Daarnaast ontbrak het, mede door de onduidelijke omschrijving van verwachte resultaten, aan strategische sturing door de gemeente.

Een onderzoek naar de wijze waarop de gemeente Tilburg stuurt op het beleid, de inkoop van en de toeleiding naar de Wmo Maatwerkvoorzieningen (ZIN en Pgb)

“Het ontbreekt aan inzicht in de behaalde resultaten, een betere sturing op resultaten is de benodigde vervolgstap” Rekenkamer Tilburg

Sinds 1 januari is een groot deel van langdurige zorg door het rijk overgedragen naar de gemeenten. Het gaat hierbij om de jeugdhulp en de wet maatschappelijke ondersteuning (wmo). In 2017 heeft de RKT een onderzoek uitgevoerd naar de uitvoering van de wmo. Het onderzoek beperkte zich tot de vooziening individuele begeleiding, waarmee een bedrag van ongeveer twintig miljoen euro per jaar gemoeid is. Er is bij het onderzoek vooral bekeken of het hele proces, vanaf het moment dat de hulpvraag van een cliënt de gemeente bereikt, voldoende resultaatgericht is. Het gemeentelijke wmo-beleid is gericht op het bevorderen van de zelfredzaamheid en de maatschappelijke participatie van burgers, met als nevendoelstelling dat de kosten van de wmo beheersbaar blijven. Uit het onderzoek is gebleken dat in de gemeentelijke uitvoering van het wmo-beleid te weinig waarborgen zijn ingebouwd om die resultaten te bereiken. Deze conclusie gold, zowel wat de contacten met de zorgaanbieders als wat de contacten met de cliënten betreft. Ook kon geconcludeerd worden dat de beschikbare managementinformatie onvoldoende was om op resultaten te kunnen sturen.

“Het verminderen van de verwevenheid tussen de gemeente Tilburg en het Sportbedrijf is een belangrijke randvoorwaarde voor een efficiënte exploitatie van het Sportbedrijf”Rekenkamer Tilburg

Tilburg kent een kwalitatief goed aanbod van sportaccomodaties, waar veel gebruik van wordt gemaakt. Het beheer leidt echter tot een financieel tekort. Het doel van dit onderzoek is om de oorzaken van de exploitatietekorten te benoemen en om scenario’s voor bezuinigingsrichtingen te becommentariëren. Uit het onderzoek bleek dat een belangrijke oorzaak van de toename van het tekort werd veroorzaakt door wijzigingen in administratieve toerekening van de kosten. Deze toerekening hield geen verband met de werkelijke kosten of met een minder doelmatige inzet van de middelen. Een reden voor de eventuele ondoelmatige inzet kon eerder gevonden worden in de administratieve verwevenheid van de organisatie die de accommodaties exploiteert, het zogenaamde Sportbedrijf, met de gemeentelijke organisatie. Deze verwevenheid kan de doelmatigheid van de exploitatie van het Sportbedrijf in de weg staan. Het is derhalve te overwegen het Sportbedrijf meer op afstand van de gemeente te plaatsen. De conclusie werd getrokken dat andere voorgestelde bezuinigingsrichtingen of niet specifiek op verbetering van de exploitatie waren gericht of te weinig bijdroegen aan het dichten van het exploitatietekort.